Gdyby żył, 27 grudnia obchodziłby 45 urodziny. Sergiej Bodrow junior to bez wątpienia jeden z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych współczesnych aktorów rosyjskich. Nie wyróżniał się niczym szczególnym – nie przypominał hollywoodzkich gwiazdorów, nie imponował muskulaturą, a jego uroda nie wpisywała się w klasyczny kanon piękna. Miał jednak coś, o czym wielu aktorów może tylko marzyć – postaci, które tworzył, zdumiewają i wciągają bez reszty. Bodrow wabi widza i skupia na sobie całą jego uwagę. Kiedy gra, wszystko pozostałe przestaje istnieć. Syn sławnego reżysera żył filmem i żył dla filmu – dla niego także umarł. Zginął pod zwałami lodowca wraz z całą ekipą filmową w trakcie nagrywania zdjęć do filmu Svyaznoy.
Przedwczesna, tragiczna śmierć artysty była olbrzymim ciosem dla całej rosyjskiej kinematografii. Na szczęście moda na Siergieja Bodrowa nie przemija – podziwiają go kolejne pokolenia, a jego filmy na stałe weszły do historii kina. Chociaż jest to kino typowo rosyjskie, nie pozostaje zarezerwowane wyłącznie dla Rosjan. Docenia je cały świat, w tym polscy widzowie. Oto lista kreacji Bodrowa, które trzeba poznać:
1.Brat, 1997, reż. Aleksiej Bałabanow
Daniła Bagrow to postać tak kultowa, że ciężko znaleźć dla niej jakiekolwiek porównanie. To znak czasu, bohater będący miniaturowym obrazem epoki, w której przyszło mu żyć. Nie da się wyznaczyć jego granic i zrozumieć fenomen, jakim się stał. Na pewno jednak współczesna Rosja bez Daniły Bagrowa byłaby zupełnie innym państwem. Jak w kalejdoskopie skupia się w nim wszystko, co najpiękniejsze i najstraszniejsze w państwie odradzającym się po rozpadzie Związku Radzieckiego – jego wewnętrzny chaos jest idealnym odbiciem chaosu widocznego na każdym kroku, jego rozbicie symbolizuje traumę całego pokolenia – doświadczonego najpierw systemowymi zmianami, a następnie wyjątkowo krwawym konfliktem w Czeczenii.
Jest jesień 1997 roku. Daniła wraca z wojny i musi odnaleźć dla siebie miejsce w świecie, który jest coraz bardziej skomplikowany. Matka wysyła go do brata, mieszkającego w Sankt-Petersburgu. Okazuje się, że mężczyzna jest płatnym mordercą. Daniła przystaje do niego i poznaje ciemną stronę potężnej metropolii – na mrocznych ulicach roi się od niebezpieczeństw, a nad wszystkim unosi się wszechogarniające poczucie zagrożenia. Żeby żyć, trzeba zabijać, żeby okiełznać rzeczywistość, trzeba być okrutnym. W północnej stolicy schyłku wieku nie ma miejsca na strach i chwilę zwątpienia.
Brat to właśnie opowieść o mieście. Тo w tym filmie upada jego fenomen. W ostatniej rozmowie Daniły z Hoffmanem padają znamienne słowa:
Mówiłeś, że miasto to siła, a tutaj wszyscy są słabi.
Rosja końca lat 90 jest brudna i pogrążona we własnym grzechu, ale z drugiej strony – jak zawsze – jest szalenie intrygująca. Jej charakter idealnie oddają utwory legendarnego zespołu Nautilus Pompilius, które nasycają obraz i sprawiają, że jest tak wyjątkowym dziełem.
2. Brat 2, 2000, reż. Aleksiej Bałabanow
Druga część przygód Daniły Bagrowa jest zdaniem wielu krytyków najlepszym dziełem Aleksieja Bałabanowa. Brat to ideał, ale Brat 2 jest jeszcze lepszy. Każdy element dzieła został dopracowany do najdrobniejszych szczegółów: klimat jest mroczniejszy, akcja rozwija się w szybszym tempie, a kreacje aktorów porywają i zapadają w pamięć.
Brat 2 to dwie rzeczywistości – pierwszy plan to Rosja przełomu stuleci, drugi – Stany Zjednoczone. Gangsterski amercian dream dzieje się na naszych oczach, a dwa wyobrażenia o świecie zderzają się ze sobą i dają świetny efekt. To produkcja, której nie powstydziliby się hollywoodzcy producenci. Intryga nie jest skomplikowana – znów najważniejsze okazują się być najważniejsze wartości: wierność, przyjaźń i rodzina. Scenariusz obfituje jednak w nieoczekiwane zwroty akcji i wiele smaczków, które pozwalają zweryfikować nasze własne wyobrażenie o fenomenie, jakim jest rosyjska dusza.
To film tak ważny i tak kultowy, że nie powinno się go oceniać. Podobnie jest z grą Siergieja Bodrowa. Daniła Bagrow to jedna z najpiękniejszych postaci w historii światowego kina.
3. Jeniec Kaukazu, 1996, reż. Sergiej Bodrow senior
Już pierwsza poważna rola Sergieja Bodrowa okazała się być olbrzymim sukcesem. Wcześniej młody aktor grywał w innych produkcjach ojca – zwykle senior powierzał mu jednak wyłącznie epizody. Z Jeńcem Kaukazu było inaczej, chociaż to dzieło czystego przypadku. Sergiej Bodrow junior ubłagał ojca, by ten wziął go na plan zdjęciowy powstającego właśnie w Dagestanie filmu. Początkowo miał jedynie pomagać zajętym filmowcom, okazało się, że powierzono mu jedną z głównych ról.
Jeniec Kaukazu to autorska interpretacja opowiadania Lwa Tołstoja pod takim samym tytułem. Utalentowany reżyser przeniósł XIX wieczne realia w bliższą nam rzeczywistość i umieścił akcję w opętanej wojną Czeczenii. Dwaj rosyjscy wojskowi – chorąży Sania (w tej roli genialny Oleg Mienszykow) i szeregowy Iwan (w tę rolę wcielił się Sergiej Bodrow) dostają się do czeczeńskiej niewoli. Syn bojownika, który ich więzi, został z kolei pojmany przez Rosjan. Jedynym logicznym wyjściem z tego impasu jest rzecz jasna wymiana więźniów. To jednak nie wszystko. Jak zwykle – tam gdzie wojna, tam i miłość, a z miłością tak już jest, że im bardziej zakazana, tym piękniejsza i silniejsza.
To znakomite spojrzenie na konflikt w Czeczeni i świetna próba interpretacji dzieła, które weszło w kanon klasyki światowej literatury. Na szczególne uznanie zasługuje nie tylko świetna praca reżysera, ale także aktorski duet Mienszykow – Bodrow. Czysta wirtuozeria.
4. Córki mafii, 2001, reż. Sergiej Bodrow junior
Chociaż Sergiej Bodrow na ekranie pojawia się zaledwie w kilku krótkich scenach, ten film jest przesiąknięty jego duchem i koncepcją kina. Pierwsza próba reżyserska okazała się być olbrzymim hitem. Wszystko potoczyło się błyskawicznie: Bodrow, zainspirowany przez ojca, napisał scenariusz w ciągu dwóch tygodni, a już po 4 dniach rozpoczęto zdjęcia. Pomysł był po prostu genialny. Nie bez przyczyny produkcję reklamowano hasłem „film twórców Brata” – wszystko jest skrojone pod wymiar tego legendarnego obrazu.
Z więzienia wychodzi poważany gangster – Albert. Ma do kogo wracać – na wolności czeka na niego żona, 8 letnia córeczka Dina i pasierbica – 13 letnia Swieta. Dziewczynki, jak to dziewczynki, nie mogą nawet na siebie patrzeć. Los jednak wystawi je na ciężką próbę. Okazuje się, że byli wspólnicy mafioso są bardzo pamiętliwi i nie zawahają się przed niczym, nawet porwaniem małej Diny. Ostatecznie córki mafii, tropione przez oddziały najgroźniejszych bandytów, uciekają w głąb Rosji. Muszą radzić sobie same ze sobą i piętrzącymi się trudnościami, co hartuje ich siostrzaną miłość.
Córki mafii to świetny film, które za nic ma szybko płynący czas. Nie ma się czemu dziwić – dobre kino bardzo wolno się starzeje. To zdecydowanie najwyższa półka i świetna próba przedstawienia noworosyjskiej rzeczywistości z zupełnie innej perspektywy.
5. Pocałunek niedźwiedzia, 2002, reż. Sergiej Bodrow senior
To ostatnia produkcja, w której wystąpił Sergiej Bodrow junior. Aktor pożegnał się z widzami fantastyczną rolą (nie tylko ze względu na swoje umiejętności) w filmie swojego ojca. Bodrow zagrał w niej… niedźwiedzia. Każdy z nas dobrze zna bajki, w których zaklęcie sprawia, że ludzie przybierają zwierzęcą postać. Właśnie w takiej sytuacji znalazł się cyrkowy niedźwiedź Misza. Aby dzikie zwierzę mogło na zawsze oblec się w ludzką skórę, nie może przez rok nikogo zabijać. Zadanie jest pozornie proste, ale życie lubi stawiać nas pod ścianą. Jak zachowa się zakochane zwierzę, jeśli ktoś będzie zagrażał jego ukochanej Loli? W filmie Bodrowa seniora zwycięża w końcu to, co ma zwyciężyć, czyli piękna, romantyczna miłość. Nie zawsze ta miłość wygląda jednak tak, jakbyśmy tego oczekiwali.
Ten piękny film udowadnia, że Bodrow junior nie jest aktorem jednoformatowym – znakomicie odnajduje się w różnych produkcjach i różnych estetykach. To stwierdzenie jest już nudne, ale Pocałunek niedźwiedzia to kino światowej klasy, a rola Miszki to najpiękniejsze z możliwych pożegnań z widzami. Każda interpretacja Bodrowa zapada w pamięć i wpisuje się w najlepsze tradycje rosyjskiego kina. Warto odkrywać go ciągle na nowo.
