Roślina przez liście pokaże nam czy jest chora czy brakuje jej wody. Są kolorowe, różnego kształtu i mają różne zastosowania. Bez liści nie było by tak cennego surowca jakim jest życiodajny tlen. Liście pochłaniają zanieczyszczenia różnego rodzaju powietrza dzięki czemu mamy czyste powietrze.
Jakie role spełnia liść?
– najważniejsza rola to organ asymilacyjny
– termoregulacja czyli parowanie wody, dzięki czemu roślina może się schładzać
– transpiracja szparkowa
– wymiana gazowa przez aparaty szparkowe.
Liść składa się z:
– blaszki liściowej, która jest przeważnie płaska, u aloesu jest mięsista a cebulowate mają rurkowatą, górna blaszka silniej pochłania światło niż dolna;
– ogonka liściowego.
Na blaszce liściowej możemy zauważyć nerwację liścia. U niektórych gatunków roślin możemy poczuć je, gdyż nerw główny jest wypukły.
Wyróżniamy nerwację:
– równoległą – występuje u roślin jednoliściennych np. trawa, konwalia majowa
– widlastą- występuje u miłorzębu japońskiego i paproci.
– siateczkową – przeważająca część występuje u dwuliściennych i wyróżniamy 2 rodzaje tego unerwienia: dłoniasty i pierzasty.
Również użyłkowanie możemy podzielić na :
– otwarte – żyłki są zakończone ślepo, nie łączą się ze sobą; ( nerwacja widlasta);
– zamknięte – żyłki są połączone ze sobą; ( nerwacja równoległa i siateczkowa);
Jaka jest budowa liścia u roślin:
– jednoliściennych:
skórka górna
miękisz palisadowy ułożony pod skórka
wiązka przewodząca ( duża, ułożona między miękiszem palisadowym a gąbczastym)
miękisz gąbczasty
komora podszparkowa
skórka dolna z aparatem szparkowym
– dwuliściennych
skórka górna
miękisz gąbczasty
wiązka przewodząca (drobna, ułożona w miękiszu gąbczastym)
komora podszparkowa
skórka dolna z aparatem szparkowym
Wyróżniamy następujące typy ulistnienia:
– okółkowe – charakterystyczny dla skrzypów czy przytuli
– skrętoległe – występuje u większości drzew np. sosna, brzoza
– naprzeciwległe – występuje u bez lilak, rogownica czy nawet u goździka.
Ulistnienie jest stałe dla poszczególnych gatunków roślin.
Jakie metamorfozy wyróżniamy u liści?
+liści:
– ciernie -> twarde kolce ochraniają przed zjedzeniem rośliny przez zwierzynę np: róża, tarnina
-wąsy czepne -> przytwierdzają roślinę do podpór np.: groch, wyka
– liście pułapkowe -> chwytne, pokryte gruczołami w celu pozyskania azotu z drobnych bezkręgowców np: rosiczka , tłustosz, dzbanecznik
– liście urnowe -> rodzaj dzbana wypełnionego wodą i glebą, mogą do środka wrastać korzenia przybyszowe danej rośliny np: epifity
+ ogonka liściowego:
– liściaki -> zastępują zredukowane liście roślin klimatów suchych i gorących np. akacja
Czy wiesz, że liście mają różne zastosowania w lecznictwie…
Bardzo dużo roślin ma zastosowanie w lecznictwie w postaci tabletek, herbat czy maści. Liście kapusty do dnia dzisiejszego są stosowane przez ludzi w celu zmniejszenia opuchlizny np. stawów czy w stanach ropnych skóry. Napar przygotowany z liści brzozy stosuje się do pielęgnacji włosów, w leczeniu chorób skóry np: łuszczycy a z liście pokrzywy wpływają na lepsze trawienie, łagodzą objawy biegunki a nawet zmniejszają nadciśnienie. Doskonałym naparem z mięty możemy leczyć poranne mdłości, poprawić pracę żołądka i wątroby a nawet w rozluźnieniu organizmu.
