Otwarte złamania kości powszechnie dzieli się na 3 stopnie:
1° – punktowa rana skóry powstała przez przebicie ostrego odłamu,
2° – rozleglejsza rana skóry i innych tkanek miękkich, spowodowana urazem zewnętrznym lub przebiciem skóry przez odłam.
3° – rozległe uszkodzenie skóry i mięśni, znaczne zanieczyszczenie rany, często współistniejące uszkodzenia naczyń i nerwów.
Definitywne zaopatrzenie złamania otwartego powinno nastąpić w ciągu 8 godzin od chwili urazu. Ważne jest też, aby badania rozległości rany dokonywać na bloku operacyjnym z zachowaniem zasad aseptyki pomimo, że uważa się taką ranę za pierwotnie zakażoną.
Zasady leczenia złamań otwartych muszą uwzględniać 3 elementy tego leczenia:
1. Opracowanie chirurgiczne rany: w złamaniach P, po wycięciu rany i jej poszerzeniu wykonuje się zespolenie odłamów kostnych lub po pierwotnym zeszyciu rany dokonuje zachowawczej repozycji odłamów i unieruchamia kończynę w opatrunku gipsowym.
W złamaniach II i III0 należy wyciąć ranę skórną i poszerzyć ją w celu uzyskania dobrego dostępu do kości, dokładnie wyciąć zniszczone tkanki, usunąć ciała obce, wolne odłamy kostne, dokładnie oczyścić końce odłamów i obficie przepłukać ranę. Uszkodzenia dużych naczyń wymagają doraźnej naprawy, zaś uszkodzenia nerwów i ścięgien zaopatruje się szwami sytuacyjnymi.
2. Zaopatrzenie odłamów kostnych. W przypadku istnienia wskazań do zespolenia odłamów należy wykonać osteosyntezę, jednak nie później jak w 8 godzin od powstania uszkodzenia. Zespolenie powinno być stabilne, przy użyciu możliwie małej ilości metalu.
Konieczne też jest pokrycie szpary złamania i metalu zespalającego dobrze ukrwionymi tkankami podczas zeszywania rany.
3. Zamykanie rany
a/ Jeśli możliwe jest, po wycięciu rany i zaopatrzeniu odłamów kostnych zeszycie powłok bez napięcia, to dokonać tego można w sposób pierwotny, ewentualnie zamknąć ranę po wykonaniu bocznych nacięć odbarczających miejsce zeszycia /nie należy zeszywać powięzi/.
b/ Gdy pierwotne zamknięcia skóry nie jest możliwe /z powodu ubytku skóry lub nasilonego obrzęku / ranę należy pozostawić otwartą, jednak pod warunkiem pokrycia miejsca złamania i metalu zespalającego tkankami /np. uszypułowane płaty mięśniowe/, zaś ranę pokryć opatrunkiem z antybiotykiem. Kończynę unieruchamia się w opatrunku gipsowym z grubą podściółką, a szew odroczony rany wykonuje po upływie 5-8 dni lub dokonuje przeszczepów skóry.
c/ W przypadkach, gdy niemożliwe jest stabilne zespolenie odłamów /np. rozkawałkowanie kości/, po założeniu wyciągu bezpośredniego unieruchomić należy kończynę w opatrunku gipsowym,
d/ Gdy od chwili urazu upłynęło więcej niż 8 godzin, postępowanie polega na chirurgicznym opracowaniu rany i pozostawieniu jej do odroczonego zamknięcia, zaś odłamy ustawia się przy użyciu wyciągu bezpośredniego z następowym unieruchomieniem kończyny w opatrunku gipsowym,
e/ Jeśli zły stan ogólny pacjenta lub ciężkie obrażenia współistniejące uniemożliwiają definitywne zaopatrzenie złamania otwartego, wyciąć zniszczone tkanki i pozostawić ranę otwartą, a po założeniu wyciągu szkieletowego unieruchomić kończynę w opatrunku gipsowym,
f/ Ubytki kostne, powstałe pierwotnie lub w wyniku opracowania rany, w okresie do 8 godzin od urazu należy wypełnić przeszczepem gąbczastym z jednoczesną osteosyntezą. Powyżej 8 godzin zakłada się jedynie wyciąg bezpośredni i gips, a rekonstrukcji kostnej dokonuje w terminie późniejszym, po wygojeniu tkanek miękkich i wykluczeniu możliwości istnienia infekcji miejscowej.
We wszystkich przypadkach złamań otwartych konieczne jest podanie anatoksyny lub anatoksyny i surowicy przeciwtężcowej oraz antybiotyku o szerokim spektrum działania.
